کد مطلب:149241 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:135

نهضت چند ماهیتی
انقلاب آگاهانه می تواند ماهیتهای مختلف داشته باشد. اتفاقا در قضایای امام حسین، عوامل زیادی مؤثر است كه این عوامل سبب شده است كه نهضت امام حسین یك نهضت چند ماهیتی باشد نه تك ماهیتی. یكی از تفاوتهای كه میان پدیده های اجتماعی و پدیده های طبیعی هست این است كه پدیده ی طبیعی باید تك ماهیتی باشد، نمی تواند چند ماهیتی باشد. یك فلز در آن واحد نمی تواند كه هم ماهیت طلا را داشته باشد و هم ماهیت مس را. ولی پدیده های اجتماعی می توانند در آن واحد چند ماهیتی باشند. خود انسان یك اعجوبه ای است كه در آن واحد می تواند چند ماهیتی باشد.

اینكه سارتر و دیگران گفته اند كه انسان وجودش بر ماهیتش تقدم دارد، این مقدارش درست است. نه به تعبیری كه آنها می گویند درست است، یك چیز علاوه ای هم در اینجا هست و آن اینكه انسان در آن واحد می تواند چند ماهیت داشته باشد؛ می تواند ماهیت فرشته داشته باشد؛ در همان حال ماهیت خوك هم داشته باشد، در همان حال ماهیت پلنگ هم داشته باشد كه این، داستان عظیمی است در فرهنگ و معارف اسلامی.

پدیده ی اجتماعی می تواند چند ماهیتی باشد. اتفاقا قیام امام حسین از آن پدیده های چند ماهیتی است، چون عوامل مختلف در آن اثر داشته است. مثلا یك نهضت می تواند ماهیت عكس العملی داشته باشد یعنی صرفا عكس العمل باشد، و می تواند ماهیت آغازگری داشته باشد. اگر یك نهضت ماهیت عكس العملی داشته


باشد، می تواند یك عكس العمل منفی باشد در مقابل یك جریان، و می تواند یك عكس العمل مثبت باشد در مقابل جریان دیگر. همه ی اینها در نهضت امام حسین وجود دارد. این است كه نهضت یك نهضت چند ماهیتی شده است، چطور؟